Ngày 22 tháng 2 năm 2025 – Lễ phát tâm công đức tu bổ, tôn tạo Di tích cấp Quốc gia Đình Phương Độ tại xã Xuân Phương, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên đã diễn ra trang trọng, thu hút sự quan tâm của đông đảo người dân, các nhà hảo tâm và nhiều tổ chức, doanh nghiệp.
Tại buổi lễ, ông Hoàng Hữu Tài đại diện Công ty Cổ phần Tập đoàn HM Việt Nam đã trao tặng số tiền 50 triệu đồng để hỗ trợ công tác tu bổ và tôn tạo di tích. Đặc biệt, tổng số tiền quyên góp từ các cá nhân và tổ chức khác lên đến hơn 10 tỷ đồng, thể hiện sự chung tay của cộng đồng trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống.
Giá Trị Lịch Sử và Văn Hóa của Đình Phương Độ
Đình Phương Độ, được xây dựng vào thế kỷ XVI (thời Hậu Lê), là một trong những di tích kiến trúc – nghệ thuật mang phong cách đặc trưng của thời kỳ này lớn nhất tỉnh Thái Nguyên còn được gìn giữ đến nay. Phía sau đình là ngôi chùa Úc Tân Tự, tạo nên một quần thể tâm linh thiêng liêng và độc đáo.
Đình thờ Thành Hoàng làng là Cao Sơn Quý Minh Đại Vương, tức Dương Tự Minh, một vị tướng tài ba, đồng thời là Phò mã lang dưới triều đại nhà Lý. Ông có công lớn trong việc bảo vệ biên cương phía Bắc của nước Đại Việt vào thế kỷ XII và được vua Lý giao cai quản một vùng rộng lớn từ “Thượng tự Đu, Đuổm, hạ chí Lục Đầu”.
Không chỉ là nơi thờ tự linh thiêng, Đình Phương Độ còn lưu giữ giá trị lịch sử và kiến trúc đặc sắc của nền văn minh Bắc Bộ. Đây là địa điểm diễn ra nhiều sự kiện lịch sử quan trọng, trong đó có “Lễ Tế Cờ” chào mừng Cách mạng Tháng Tám năm 1945, các phong trào như “Bình dân học vụ”, “Tuần lễ vàng” và các lớp tuyên truyền của Đảng, Chính phủ.
Những Giá Trị Được Gìn Giữ và Phát Huy
Năm 1993, Đình Phương Độ được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di tích Kiến trúc – Nghệ thuật cấp Quốc gia, và đến năm 2018, lễ hội truyền thống đình Phương Độ được đưa vào danh mục Di sản Văn hóa Phi vật thể Quốc gia. Hàng năm, tại đình diễn ra ba kỳ lễ lớn:
- Lễ Khai Đài Cầu Phúc vào rằm tháng Giêng,
- Lễ Tiểu Lệ vào mùng 10 tháng Tư âm lịch,
- Đại Lệ Việc Làng vào mùng 10 tháng Mười âm lịch.
Hiện Trạng và Ý Nghĩa Việc Tu Bổ
Trải qua thời gian, một số hạng mục của di tích đã xuống cấp nghiêm trọng, đòi hỏi sự chung tay của cộng đồng để gìn giữ những giá trị văn hóa và lịch sử. Việc tu bổ Đình Phương Độ không chỉ là hành động bảo vệ di sản mà còn là món quà tâm linh, góp phần thúc đẩy phát triển văn hóa và du lịch của địa phương trong tương lai.
Lời Tri Ân và Cam Kết
Lễ phát tâm công đức hôm nay thể hiện sự đồng lòng của cộng đồng trong việc bảo tồn di sản văn hóa. Với sự đóng góp từ các doanh nghiệp như Công ty Cổ phần Tập đoàn HM Việt Nam cùng nhiều cá nhân, tổ chức, Đình Phương Độ sẽ được khôi phục, tiếp tục là biểu tượng văn hóa tâm linh và niềm tự hào của người dân xã Xuân Phương nói riêng và tỉnh Thái Nguyên nói chung.
Buổi lễ khép lại trong niềm hân hoan và hy vọng, mở ra tương lai tươi sáng cho di tích lịch sử quan trọng này.
Bài viết: nhà báo Hải Nam
